Ghi chép thứ 17: Nguyệt Thực (Huyết Nguyệt Quỷ)

Nguồn Gốc Truyền Thuyết Nguyệt Thực Trong Dân Gian Việt Nam

Bạn đã bao giờ ngẩng đầu nhìn lên bầu trời đêm, thấy mặt trăng từ từ nhuộm đỏ như máu, và chợt rùng mình vì một nỗi sợ vô hình? Đó chính là nguyệt thực, hiện tượng mà trong truyền thuyết dân gian Việt Nam, được ví như lời thì thầm từ cõi âm. Tương truyền, mỗi khi nguyệt thực xảy ra, ánh sáng dương gian bị cắn mất một phần, để lộ khoảng tối nơi âm linh ẩn náu. Ranh giới giữa hai cõi mỏng manh mở ra chỉ trong chốc lát, và những linh hồn chết chưa yên giấc sẽ theo lối ấy mà lẻn về. Người xưa tin rằng, đây là lúc loài quỷ – hay còn gọi là huyết nguyệt quỷ – nuốt chửng trăng, hút lấy dương khí từ thiên giới, khiến trời đất u uất, hồn phách con người hoang mang lạc lối. Từ những câu chuyện truyền miệng qua bao thế hệ, nguyệt thực không chỉ là trò đùa của thiên nhiên, mà còn là dấu hiệu của sự hỗn loạn sắp ập đến, như hạn hán kéo dài hay những cuộc chiến đẫm máu.

Hình Dáng Và Năng Lực Của Huyết Nguyệt Quỷ

Huyết nguyệt quỷ trong truyền thuyết dân gian Việt Nam chẳng có hình hài cố định như những con quái vật sừng sỏ khác, mà nó hiện ra qua chính bóng tối lan tỏa trên mặt trăng. Khi trăng dần đỏ rực, người ta hình dung nó như một con quái vật khổng lồ với miệng há rộng, răng nanh sắc nhọn cắn ngập vào thiên thể, nuốt dần ánh sáng để dương gian chìm trong bóng tối. Năng lực của nó nằm ở sự lan tỏa tà khí: chỉ cần một cái nhìn thoáng qua dưới huyết nguyệt, hồn phách có thể bị kéo lê về cõi âm, khiến kẻ sống trở nên u uất, mất ngủ triền miên. Thế nhưng, nó không tấn công trực tiếp mà thông qua những linh hồn bị giam cầm từ thuở xa xưa, chúng theo lối tối tăm ấy mà trở về, thì thầm những lời nguyền rủa vào tai người sống. Chính sự mơ hồ ấy khiến huyết nguyệt quỷ trở nên đáng sợ hơn bao giờ hết – bạn không thấy nó, nhưng cảm nhận rõ ràng sự thay đổi trong không khí, lạnh lẽo và nặng nề như một lời cảnh báo từ tổ tiên.

Những Câu Chuyện Rùng Rợn Về Nguyệt Thực

Hãy tưởng tượng một đêm nguyệt thực năm Canh Dần ở vùng Bắc Việt, khi cả làng tụ họp dưới mái đình cổ kính, tiếng trống vang vọng lẫn với gió heo may. Theo ghi chép dân gian, có bóng người lạ lùng đứng trên mái đình, tay cầm chiếc gương đồng cổ xưa soi thẳng lên trời. Khi ánh trăng đỏ rọi xuống, trong gương phản chiếu không phải hình ảnh quen thuộc, mà là vô số khuôn mặt méo mó, méo xẹo – những linh hồn bị giam cầm từ bao đời, nay tìm đường về dương thế qua khe hở của huyết nguyệt. Chúng không hét lên hay lao tới, mà chỉ lặng lẽ quan sát, chờ đợi một lời gọi tên vô tình từ kẻ sống. Và rồi, từ đó, làng xóm bắt đầu những tai ương: mùa màng héo úa, trẻ con quấy khóc không nguôi, như thể tà khí đã thấm vào từng ngóc ngách. Những câu chuyện như thế lan truyền qua bao thế hệ, nhắc nhở rằng nguyệt thực không phải lúc để lơ đãng – một cái nhìn sai lầm, và bạn có thể vô tình mở cửa cho những vị khách không mời từ cõi chết.

Cách Hóa Giải Nguyệt Thực Và Xua Đuổi Tà Khí

May mắn thay, người xưa không ngồi yên chờ đợi bóng tối nuốt chửng mọi thứ. Trong truyền thuyết dân gian Việt Nam, nghi thức hóa giải nguyệt thực đơn giản nhưng đầy sức mạnh cộng đồng: tụ họp đánh trống, khua chiêng, gõ nồi niêu, la hét vang trời để xua tan tà khí và cứu lấy mặt trăng khỏi miệng quỷ. Tiếng ồn ấy như lời thách thức gửi đến huyết nguyệt quỷ, đánh thức dương khí và đẩy lùi ranh giới hai cõi. Giới pháp sư và đạo nhân còn khắc sâu một câu răn cổ: “Khi huyết nguyệt ngự giữa trời, chớ soi gương, chớ niệm danh, chớ gọi hồn người đã khuất.” Bởi lẽ, bất kỳ hành động nào vô tình mời gọi cũng có thể khiến linh hồn đáp lời, kéo theo tai ương. Thêm vào đó, một số vùng miền còn đánh chó – theo truyền thuyết con vật ấy chính là kẻ nuốt trăng – để hỗ trợ nghi thức, biến nỗi sợ thành hành động bảo vệ làng xóm. Những cách thức ấy, dù thô sơ, vẫn giữ nguyên sức mạnh từ niềm tin tổ tiên.

Niềm Tin Về Nguyệt Thực Ngày Nay

Ngày nay, dù khoa học giải thích nguyệt thực chỉ là trò chơi của Trái Đất che khuất ánh sáng Mặt Trời lên Mặt Trăng, truyền thuyết dân gian Việt Nam về huyết nguyệt quỷ vẫn len lỏi trong tâm trí nhiều người. Ở những vùng quê xa xôi, bạn vẫn có thể nghe tiếng nồi niêu leng keng vào đêm trăng đỏ, hay lời dặn dò tránh soi gương để khỏi gặp “những khuôn mặt lạ”. Nguyệt thực giờ đây không chỉ là điềm báo hạn hán hay chiến tranh – như năm 1427 dưới thời Lê Lợi, khi nó được coi là dấu hiệu chiến thắng – mà còn là lời nhắc nhở về sự mong manh của ranh giới giữa sống và chết. Dù hiện đại hóa cuốn trôi bao mê tín, nhưng mỗi khi trăng nhuộm máu, ai đó vẫn rùng mình nghĩ: đêm ấy, trăng không biến mất, chỉ tạm bị nuốt bởi một thế giới khác. Và thứ rơi xuống trần gian sau đó… chưa chắc còn là ánh trăng cũ. 🌕