Bách Khoa Yêu Quái Việt

Trong truyền thuyết dân gian Việt Nam, nguyệt thực là lúc quỷ nuốt trăng, cắn mất ánh sáng dương gian để âm linh trở về, gây hoang mang hồn phách. Người xưa dùng tiếng ồn xua tà, coi đó là điềm báo hạn hán, bệnh tật hay chiến tranh lớn.

Trong vùng biển Bắc Bộ Việt Nam, Ngư Tinh lẩn khuất dưới lớp sóng cuồn cuộn, sinh từ oán khí cổ xưa của biển khơi, dụ dỗ thuyền bè bằng cơn bão giả tạo trước khi nuốt chửng linh hồn, kéo nạn nhân vào vực sâu u tối của thủy quái.

Trong truyền thuyết Việt Nam, Mộc Tinh Xương Cuồng là yêu quái thượng cổ từ cây Chiên Đàn khổng lồ, hóa thân nam nhân tuấn tú mê hoặc dân chúng rồi tàn sát ăn thịt, chỉ bị diệt sau ba lần giao tranh với các vị vua khai quốc.

Trong truyền thuyết Việt Nam, Hồ Ly Chín Đuôi hay Hồ Tinh là yêu quái cáo tu luyện ngàn năm, biến hình thành mỹ nhân quyến rũ hút tinh khí nạn nhân, gây tai ương nhưng đôi khi hóa thân hộ mệnh cho anh hùng.

Trong truyền thuyết Việt Nam, Giao Long hay Thuồng Luồng là thủy quái lai rồng, hung tợn thống trị sông nước, với thân rắn vảy sắt và quyền năng gọi lũ cuốn phăng mọi thứ. Chúng tiến hóa từ rắn độc thành quái vật khổng lồ, gây kinh hoàng cho ngư dân qua hàng thế kỷ, nhưng vẫn run sợ trước rồng thuần chủng.

Trong truyền thuyết dân gian người Tày Nùng miền Bắc Việt Nam, Ma Gà là linh hồn vô hình nuôi trong chum sành, đòi máu gà hàng tháng để bảo vệ của cải nhưng có thể hóa hung nếu bị bỏ rơi. Nó canh giữ nhà cửa, hại kẻ trộm, nhưng lời nguyền truyền kiếp khiến dòng họ phải cúng mãi không thôi.

Trong truyền thuyết dân gian Việt Nam, Sấu Năm Chèo là con cá sấu quái thai năm chân từ vùng Thất Sơn An Giang, sinh ra từ nghiệp chướng, gây kinh hoàng trên sông nước trước khi được ông Đình Tây thu phục bằng năm bảo bối. Nó lật úp thuyền bè, nuốt chửng người dân, mũi đỏ rực như lửa địa ngục, nhưng cuối cùng ẩn mình tu niệm dưới dòng Vàm Nao.

Trong truyền thuyết dân gian Việt Nam, Quỷ Một Giò là oán linh một chân nhảy lò cò từ những kẻ chết tàn phế, hú oán hận đêm trăng, làm người sống khuyết tật để thỏa mãn chấp niệm. Chúng xuất hiện ở rừng sâu sông vắng, di chuyển nhanh như gió, với hình dáng đen sẫm và tiếng kêu khiến hồn phách ly tán.

Thần Trùng, hay Thần Nanh Mỏ Đỏ, là một loài quỷ dữ từ truyền thuyết dân gian Việt Nam, bắt nguồn từ mười hai quỷ thần Bắc quốc bị nhốt trong hòm gỗ trôi giạt về Giao Châu. Chúng mang hình chim lớn với mỏ và móng đỏ au, rình rập linh hồn người mới chết tại nghĩa địa vào canh ba, tra khảo để kéo theo người thân sống, gây ra hiện tượng "Trùng tang liên táng" - chuỗi cái chết liên tiếp trong gia đình.

Trong rừng sâu núi Cấm An Giang, Xà Niêng lảng vảng với nụ cười méo mó, sinh từ oán khí của kẻ lạc lối ngậm ngải tìm trầm, dụ dỗ lữ khách bằng tiếng hú giả tạo trước khi cắn xé linh hồn, kéo nạn nhân vào vòng xoáy điên loạn của dã nhân.

Trong những đêm sương lạnh miền Trung Việt Nam, Ma Le lảng vảng với lưỡi dài chạm đất, sinh từ oán khí của kẻ chết nghẹn, dụ dỗ kẻ lữ hành bằng hình hài người thường trước khi lộ bản chất u tối, rút hồn và làm tê liệt nạn nhân bằng thứ lưỡi ẩm ướt đầy oán hận.

Trong truyền thuyết dân gian Việt Nam, Ma Đói hay Ngạ Quỷ là những linh hồn chết trong đói khát, bị nguyền rủa với bụng to cổ nhỏ, lang thang tháng Bảy âm lịch tìm thức ăn nhưng nuốt không trôi. Chúng từng là kẻ tham lam, nay chịu hình phạt vĩnh viễn, có thể gây ám ảnh cho người sống nếu không được cúng tế đúng cách.

Trong truyền thuyết dân gian Việt Nam, Cây Đa Ma là những gốc đa cổ thụ nơi linh hồn thần linh và oan hồn chết oan cùng trú ngụ. Ban ngày che bóng mát cho dân làng, ban đêm trở thành cổng nối âm giới, với rễ phụ như bàn tay kéo kẻ thất lễ xuống vực thẳm. Chúng hút linh khí từ đất trời, có thể ban phúc hoặc nguyền rủa, thường gắn với những vong hồn treo cổ hoặc chết trẻ lang thang trên cành cao.

Trong những cánh rừng sâu Thanh Hóa thời nhà Hồ, Tinh Hạc Đen hiện hình như một lão tiều phu áo đen tiều tụy, đôi mắt sâu thẳm soi thấu vận mệnh con người. Nó biết trước tai ương nhưng chỉ lặng lẽ quan sát, không cứu không hại, rồi hóa thành con hạc đen khổng lồ bay mất giữa biển lửa, để lại nỗi ám ảnh về sự vô thường và lạnh lùng của định mệnh.

Trong truyền thuyết dân gian Việt Nam, cổ trùng là quái vật sinh từ lòng tham và oán khí, luyện bằng trăm loài độc thả vào vạc đồng để chúng tự giết nhau. Nó mang tài phúc nhưng đòi máu chủ, nọc độc làm máu chảy ngược, và có thể phản phệ ăn thịt từ bên trong.

Trong những dòng sông ngoằn ngoèo miền Tây Việt Nam, Ma Da lẩn khuất dưới lớp nước đục ngầu, sinh từ oán khí của kẻ chết đuối không siêu thoát, dụ dỗ nạn nhân bằng hình hài nhầy nhụa tanh hôi trước khi quấn lấy chân tay, kéo linh hồn vào vực sâu lạnh lẽo của thủy quỷ.

Trong những cánh đồng hoang vu và nghĩa địa cổ kính của Bắc Bộ Việt Nam, Ma Trơi lập lòe như đốm lửa xanh oan nghiệt, sinh từ oán khí của xương cốt vô chủ, dụ dỗ kẻ lạc lối bằng ánh sáng giả tạo trước khi cướp đoạt hơi ấm linh hồn, kéo nạn nhân vào vòng xoáy lạnh lẽo của cõi âm.